Yazar

LÂTİFANE

SELÇUKLUNUN UÇ BEYLİĞİ MARAŞ

Selçuklu Yönetimi Maraş ve etrafında bulunan şehirlere özel önem vermiştir.   Maraş’ın Selçuklu için ne kadar önemli bir şehir olduğunun ve Anadolu’nun İslamlaşması ve Türkleşmesinde ki yerinin Selçuklu ülkesinin emniyetinin sağlanması için Maraş ve Elbistan’ın elde tutulmasının stratejik bir ehemmiyeti vardır. Çünkü Doğu ve Güneydoğu Anadolu, Suriye ve Kilikya üzerinden Selçuklu topraklarına yapılacak saldırıların Maraş bölgesinden geldiği görülmekteydi. Antakya haçlıların ve Çukurova’nın da Ermenilerin elinde olduğu düşünüldüğünde Maraş’ın stratejik konumunun önemi daha da artıyordu. Bu sebeplerle Selçuklular hanedana mensup bir melik yada seçkin komutanlarını Maraş ve Elbistan’a göndermekteydiler. I.Mesud oğlu II.Kılıçaslan’ı Maraş Valisi yaparken, II.Kılıçaslan’da oğlu Tuğrulşah’ı Elbistan melikliğine atamıştır.  Maraş uç beyliğinin güçlenmesi ile Maraş uç beyliğine bağlı olan Adıyaman ve Elbistan’ın da güvenliği sağlanmış oluyordu. Halep- kayseri ticaret yolunun geçtiği ve ordu yolu olarak da bilinen ticaret yolu üzerinde bugün Çağlayancerit ilçemiz sınırlarında olan Elbistan-Nurhak yolu üzerindeki akçaderbend geçiti vardı. Bu geçit tutulduğu takdirde Orta Anadolu’ya geçmek mümkün olmuyordu. Bundan dolayı Selçuklular buranın korunmasına büyük önem vermişlerdir. Şam üzerinden Anadolu’ya geçecek en güvenli ve en kısa yol Akçaderbenddi. Eyyubilerin Anadolu’ya sefer başlattığı haberini alan 1.Alaaddin Keykubat askerleriyle Akçaderbende ulaştı. Selçuklu birlikleri Eyyubilerin geçebileceği yerleri ve yarıkları, ağaçlar, taşlar ve savaşçı yiğitlerle sağlamlaştırdılar. Hatta bu geçit ağzına surlar ve hisarlar inşa edildi. Eyyubi ordusu bölge şartlarını iyi bilmedikleri için Selçuklu birlikleri tarafından püskürtüldüler. Maraş ve çevresine önem veren sadece Selçuklular değildir tabi ki tarihin baş belası milleti Moğollar da vardır.  Moğollar,  Memluklar karşısında 1277’de ağır bir yenilgiye uğramalarından sonra Elbistan’a büyük önem verdiler. Burayı bir Moğol askeri üssüne dönüştürdüler. Elbistan’a 10.000 askerden oluşan iki tümen yerleştirdiler.  Moğolların Anadolu da toplamda beş tümeni varken Elbistan’a iki tümen yerleştirmeleri buraya verilen stratejik önemi göstermektedir. Çünkü Elbistan hem Suriye üzerinden Anadolu’ya giriş kapısı hem de Memluklara karşı koyabilmek için bir korunaklı savunma merkeziydi. Büyük Selçuklu Devleti, şanlı tarihimizde kendisinden daha sonra kurulan devletlere, Osmanlı Devleti'ne ve Türkiye Cumhuriyeti'ne temel taşı olmuştur. Bu yönüyle Selçuklu medeniyeti, Türk medeniyetinin temel taşlarından birisidir. Günümüzde bu büyük medeniyete sahip çıkmak ve bu medeniyeti belgeler ile gelecek nesillere anlatmak gerekmektedir. Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi 17-19 Kasım 2016 tarihlerinde düzenleyeceği Uluslararası Selçuklu Döneminde Maraş Sempozyumu ile bugüne kadar üzerinde tartışılmamış bir konuyu Selçuklu çağındaki Maraş’ın konumunu gündeme taşıyor.   Sempozyumun hayırlara vesile olmasını diler emeği geçenlere şimdiden teşekkür ederim.